BIDAI BAT IRAGANERA

BIDAI BAT IRAGANERA

Ipuin hau hastera doa, ahaztu bestea eta sartu fantasiaren munduan.

Duela oso gutxi, Estatu Batuetan Hamilton izeneko mutil  bat hamazazpi urterekin bere partidurik garrantzitsuena hasi zen jokatzen.Bere gustoko neska , Hanna han zegoen baina ez zeukan  gogo handirik partidu horretan egoteko.Hamiltonek bere aurpefgia ikusita,partidua utzi zuen eta korriketan hurbildu zitzaion,neskari ea bere neskalaguna izan nahi zuen esateko. Hannak  baietz erantzun zion eta orduan hantxe bertan ezkondu ziren.

Bere ezkontza egunean Hamiltonek eta Hannak dantzatu zuten eta inoiz ez zuten ahaztuko , ez Hamiltonek ezta Hannak ere.

Hamahiru urte ondoren Hamiltonek hogeita hamar urte zituen eta bere lagunarekin Jhon bizi zen. Hannak eta Hamiltonek dibortzioa nahi ziren,ez ziren oso ondo batera egoten.

Egun batean, Hamiltonek egarri handia zeukan eta bere mahaian edalontzi berezi bat zegoen eta handik edan zuen. Hurrengo egunean, esnatu zenean ez zeukan hogeita hamar urte, hamazazpi baizik. Berarekin bizi zen lagunak ez zuen ezagutzen, beste aurpegi bat zuelako eta borrokatzen hasi ziren. Jhonek diru asko eta asko zeukan, orduan nahi zuen guztia erosten zuen.Ezpata asko zeukan orduan,ezpatekin borrokatzen hasi ziren. Baina azkenean borrokatzen zuten bitartean, Hamiltonek hitz egiten zion eta Jhon konturatu zen bere laguna zela. Hamiltonek bere lagunari esan zion:

-Berriro joan behar dut institutora. Mesedez izan ahal zara nire aita institutora joateko?

-Bai,bai noski.-erantzun zion  Jhonek.

Institutoan sartu zenean bere laguna Jhonek gauza asko erosi zizkon Hamiltoni..DBHan gauzak onak eta txarrak gertatzen zitzaizkion Hamiltoni.

Hamiltonek orain Hanna ezagutzea eta bere neskalaguna izatea lortu behar du.

Hurrengo egunean,  Hamilton saskibaloieko partidura joan behar zen eta han ere Hanna zegoen. Jokatzen zuen bitartean Hanna Hamiltoneri begiratzen zegoen ,ezaguna egiten zitzaiolako .Partidua irabazi zutenean Hannak joan nahi zuen eta Hamilton ikusi zuen eta korriketan joan zen.Hitzegiten egon ziren eta Hamiltonek musu bat emon zion eta berriro hogeita hamar urte zeukan!

Eta hori hala bazan, sar dadila kalabazan eta atera dadila … Usansoloko plazan!

DOLORES IBARRURI

Dolores Ibarruriren ezizena Pasionaria da.
1895ean Gallartan jaio zen, eta 1989an Madrilen hil zen.
Bizkaitar politikari komunista handienetakoa izan zen,
emakumeen aldeko eskubideen eta langileon eskubideen alde borroka egin zuen.
Espainako gerra zibilean bere papera oso importantea izan zen.

Kartzelan egon zen bere ideien politikoengatik. Minero batekin ezkondu zen eta
sei seme-alabak izan zituen, haurretan, lau hil ziren eta beste bat gudan hil zen.

Oso pertsonai ona eta ospetsua izan zen.

KATTALIN  AGIRRE

Kattalin 1897 an saran jaio zen,

1992 ko uztailaren 22an

hil egin zen.

Kattalin erresistentzia sarean parte egin zuen.

Gerra ondoren kattalin hainbat apaingarri

lortu zituen aliatu gobernuarengandik

horretariko bat omenezko legioa izan zen.

NIRE DEBUTA ATHLETIK-EN
KONTRA

Egun eguzkitsu batean ni kotxean nihoala oso urduri

nengoen Athletik-en kontra torneo bat jolastuko nuelako.

Ailegatu nintzenean nire taldeko

(Umore ona) lagunekin elkartu  nintzen.

Partidua Athletik-en kontra zen.

Ni oso urduri nengoen Athletik oso

ona zelakoeta ,nire erruagatik

,gol bat sartzen baziguten itzelezko bronka

botako zenidalako nire entrenatzaileak.

Partidua hastean beraiek jabetza

guztia zeukaten eta gu mareatu gintuzten.

Lehen zatian 5 gol sartu ziguten eta eta

guk 0.Bostak areatik kanpo izan  ziren eta gu,

haserre geunden.

Bigarren zatian ni titularra nintzen ,lehen zatian bezala,

eta aurreko zatian baino pixka bat hobeto jolastu genuen.

Hiru gol sartu zizkiguten.Hirugarren zatira 8-0 batekin joan

ginen eta oso zaila zen erremontatzea.

Azken zatian ni bankilloan nengoen eta 6 gol

sartu zizkiguten.

Azkenean partidua 14-0 galdu genuen baina ni pozik

joan nintzen etxera Athletik-en kontra egun  

guztietan ez delako jokatzen .Hori

niretzat lorpen handi bat izan zen eta oso pozik

joan nintzen hortik.

MARTXOAK 8

IPUINA

1937an gertatutako GUERRA ZIBILA bizi zuen Vitorik. Naziek Italiako faszistekin batera burutu zuten Euskal
Herriko bonbardeaketa, Vitorik eta bere etxekoek alde egin behar zuten, baina bere familia handiegia zenez eta
itsasontziak milaka Reala kostatzen zuenez, ezin zuten alde egin, bakarrik zibilei itsasontzi bat edo abioi bat
lapurtuz gero.

Ordu batzuk lehenago, abioi batzuk eta metraileta batzuk ere entzutenhasi ziren urrunetik. Vitori korrika batean
Urritxeko etxera joan zen, han bere ama eta beste familia zegoen izeko bisitatzen. Korriketan lokotz beteriko
bide estu-estu sartu eta hortik mendira joan behar izan ziren edo hori zen haien nahia. Bide estu horren barruan
zeudenean lagun batzuk korrika atera ziren eserezatik, burua ia ia lurrean egonda. Hortik gutxira zibil batzuk
etorri ziren hegazkin batean. lehenengo bidaian ez ziren konturatu han jendea zegoela, baina, bigarrenean bai,
horiek bai beldurra sortu zutela, familia osoa ikusi zuten hegazkinetik. Euria bezala bonbak eta artilleria asko
jausten ari zen zerutik, zilbil bateri metraileta jausi zitzaion, Vitorik metraileta hartuta hegazkineko bi zibilak hil
egin zituen.

Familia guztia mendiaren gailurrera heldu zen. Vitori hain euskalduna zenez Euskal herriko ikurriña hantxe
bertan jarri zuen. Bere familiakoak bronka botetan hasi ziren.

• Vitori zelan egin duzu horrelakorik! ohiu egin zuen aitak.
• Hilko gaituztela! garrazi egin zuen izeko Mariak.
• EZ! esan zuen Vitorik segurtasunarekin.
• Plan bat daukat! jarratu zuen gazteak.

Gaztearen plana ederra zen baina bazituen bere zalantzak, txarto ateratzen bazen hilko zirela pentsatu zuen.

• Bale. esan zuen Vitorik.
• Esango dizuet.

Berak esandako plana hau zen; ama eta aita hegazkinaren azpian estondu behar ziren. Ondoren berak zibil
bategaz musukatu behar zen eta besteak festa bat prestatu behar zuen bitartean, hau zibilak moskortzeko zen.
Familiari planma ondo iruditu zitzaion.

Mendian plana kontatu ondoren denok zuhaitz batera igo ziren lo egiteko.

Eguna heldu zen, denok bildurrez beteta baina haien aukera bakarra zen. Gurasoak estonduta zeuden, orduan

Vitoriren txanda heldu zen. Neskari naska ematen zion, baina beharrezkoa zen berarentzat. Hegazkinean sartu
zenean, zibila han zegoen. Baina arazo bat zegoen, nagusia aurrean aurkitzen zen eta…

• Aiiiii! esan zuen Vitorik oso urduri.
• Eta zer egingo dut orain? jarraitu zuen gazteak.

Orduan inprobisatiu behar izan zuen. Lehen hartutako pistola pisutsua eta handikotearekin hil egin behar zuen
nagusia. Buruzagia hiltzen bazuen beste zibilak ez ziren hilko nbaina bai beldurtuko zituela.

Han zegoen gure Vitori pozaren-pozez, metraileta pisutsua eskuen artean hartuta, usaba lurrera bota zuen.
Ondoren neskak besteak mehatzatu eta hil egin zituen ere.

Handik gutxira gurasoak eta beste guztiak hegazkinera  igo ziren eta haiengandik argazki batzuk baino ez dira
heldu, gainera oso zoriontsu daude.

INESA GAXEN

Inesa Gaxen 1566-an jaio zen Nafarroa Beherako Bastida herrian

eta txikitan han bizi izan zen, gero nagusitan  Hendaian, bizi izan zen. 18

urterekin, sorgina zelakoan atxilo hartu zuten Pierre de Lancre

magistratuaren aginduz. Tortura asko jasan zituen eta bizitza osoan egun haietako

arraztroak izan zituen.

Bordeleko Parlamentuan epaitu eta Daquesen preso sartu zuten. Haren aurka

probarik ez zutenez,libre utzi zuten. Irunen 20 urtez bizi zen. Ondoren,

Hondarribira bizitzera joan zen eta Pedro de Sanzekin ezkondu eta alaba bat

izan zuten. Zazpi urtez bizi izan zen Hondarribian, baina zurrumurruek ez

zioten bakean uzten, sorgintzat hartu ziotan eta salatu egin zuten berriz ere.

Jaizkibel mendian akelarreak antolatzen zituela esan zuten, eta arrantza

uxatzea eta Pasaiako portuko hainbat itsasontzi hondoratu izana ere leporatu

zioten 1611-ko maiatzaren 6-an. Hondarribiko epaileek Logroñoko Inkisizio
Auzitegiaren eskuetan utzi zuten auzia eta kargurik gabe libre utzi zituzten

salaturiko emakume guztiak, baita Inesa Gaxen bera ere.

Hondarribiko herriak ez zuen, epaia onartu. Gaxen beste sei emakumerekin

batera ere epaitu zuten, eta guztiak herritik bota zituzten. Gaxenen arrastoa

1611ko urrian galdu zen, baina, bere hizkuntza eta ohiturak tinko

defendatu zituen.

Coco Chanel

1883 urteko abuztuaren 19an jaio zen Gabrielle Chanel , pobrezia gorrian  Saumur Frantziako
herrian . Karitateko etxe batean jaio zen eta bertako monja batek Gabrielle izena jarri zion
hebreotarren hizkuntzan indarra eta boterea esanahia duelarik .

Bere gurasoen istorioa oso gogorra  izan zen aitak ama jo egiten zuen eta 33 urtekin hilda aurkitu zuten
ama , eta aitak neba - arreba guztiak karitate etxe hortan abandonatuak utzi zituen ,  ez zuen gehiago
bizitza osoan zehar aita ikusi. karitate etxean Gabriellek josten eta eskuz bordatzen ikasi zuen , 21
urteekin jostun bezala lanean hasi zen eta txapelak egiten ikasi zuen .

Bere bizitzan zehar hainbat alditan esaten zuen oso haurtzaro gogorra izan zuela, eta baten baino
gehiagotan bere bizitzarekin bukatzea pentsatu zuela .

Parisera joan zen lehen aldian , hiri honetaz maiteminduta gelditu zen eta bere barnean diseinatzeko
zuen trebetasuna garatzeko gogoa sartu zitzaion , bere lagunentzat txapelak egiten  hasi zen .

Garai hartan ezagutu zuen Arthur Capel izeneko gizon bat eta berataz maitemindu egin zen  ,
gizon hau negozio gizon bat zen eta bere laguntzaz 1910 garren urtean bere lehen denda zabaldu
zuen Mansion Chanel deiturikoa.

1913 garren urtean denda honekin izan zuen arrakastaren ondoren  Deauville balnearioan moda etxe
bat zabaldu zuen eta diseinu berri asko atera zituen garairako . 1915 garren urtean Biarritzen zabaldu
zuen beste denda bat eta emakumeentzat tela berriak eta jertsea sartu zituen , baita prakak ere.

Arthur Capel hil ondoren 1919garren urtean hainbat aldiz maitemindu egin zen eta garai horretan
lagun ospetsu asko egin zituen beraien artean Picasso .

1921 garren urtean Coco Chanel 5 gaur egun ere oso famatua den perfumea atera zuen eta
zeinbat hiritan zehar denda gehiago zabaldu zituen .

Nahiz eta oso aberatsa izan lanean jarraitu zuen eta 1971ko Urtarrilaren 1ean Ritz hoteleko logela
batean hil egin zen  , eta moda mundurako ondare haundia utzi zuelarik.

Bizenta Mogel

BIZENTA MOGEL

Bizenta Antonia Mogel Elgezaba(Azkoitia,Gipuzkoa,1782 ekainaren 6-Abando,Bizkaia,1854 irailaren29a).Bizenta euskal idazlea izan zen.Osaba Joan Antonio Mogelek ikasketak eman zizkion etxean. Horri esker, garai hartako emakume batentzat erabat ohiz kanpokoa zen hezkuntza akademikoa lortzea.

Berak ipui onac izenburuko alegia-bilduma idatzi zuen, eta 1804an argitaratu.

Martxoak 8

Valentina Terexkova

Valentina Vladimirovna Terexkova, 1937ko martxoaren 6an jaio zen Errusian, Maslennikovonen. Astronauta eta politikaria izan zen.

1963ko ekainaren 16an, 24 urterekin, lehen emakumea izan zen espaziora bidaiatzen eta bakarrik joaten, Vostok 6 ezpazio ontzian. Ia hiru egun eman zituen, eta denbora-tarte horretan, 48 orbita osatu zituen Lurraren inguruan.

Orain politikari komunista da.

Frida Kahlo

Frida Kahlo

Magdalena Carmen Frida Kahlo Calderon uztailaren 6an jaio zen, Coyoacánen Mexiko Hiria, . Lau ahizparen arteko hirugarrena zen; Alemaniatik emigratutako judu hungariarra zuen aita eta mexikar mestizo katolikoa ama. Urte horretan, PicassokAvignongo andereñoak pintatu zuen, kubismoari sorrera emanez. Handik hiru urtera, 1910.ean Mexikoko Iraultza hasiko da, Frida iraultzaren gertaeren testigu izan da, honek bere pentsatzeko eran eragin zuzena izango du. 13 urterekin ikasleen organizazio ezkertiarrean militatzen hasiko baita, 17 urterekin gazte komunisten afiliatu egingo da.

Lehen emakumezko margolari izan zen eta berrehun baino gehiagoko erakusketa izan zuen.

EMAKUME MUNDUKO ZIENTZIA

MARTXOAK 8

Amelia Earhart

Amelia Earhart

Amelia Mary Earhart  1897 ko uztailaren
24an jaio zen  Ameriketako Estatu Batuak
Atchison herrialdean.

Amelia pazifikoa zeharkatu zituen lehen
emakumea izan zen. 1937 an Amelia Lurrari
 buelta ematea zen baina hegazkin istripu bat izan
zuen bere hegazkina itsasora jauzi zen berarekin barruan
horregatik batzuentzat ezezaguna da.

emakumeak munduko zinemagintzan

BERNINALEA, GOYA ETA OSCAR SARIAK

BERNINALEA, GOYA
ETA OSCAR SARIAK

BERNINALEA

Berlingo Nazioarteko Zinemaldia  ezagunagoa
Berninalea izenaz, munduko zinemaldi ospetsuenetako bat da.
Berlinen 1951ean sortu zenetik otsailero egin da, segidan
1978 urtetik. 230.000 txartel salduta eta 430.000 ikus-entzule
baino gehiago izanik, publiko gehiago duen munduko zinemaldia
da. Bere atal guztietako 400 filmetatik 20 dabiltza Urrezko eta
Zilarrezko Hartzak lortzeko lehian. 2001. urtetik Dieter Kosslick
zinemaldiko zuzendaria da.

GOYA

Goya Sariak Espainiako Zinema
Akademiak urtero Madrilen banatzen dituen zinema sariak dira.
Urtarrila eta otsailaren artean ospatzen dute, eta golardoa Francisco
Goyaren brontzezko irudia da.

29 ekitaldi egin dituzte orain arte (1987-2015).

OSCAR SARIAK

Oscar Sariak Ameriketako Estatu Batuetako Zinemako Arte eta
Zientzia Akademiak zine industriako profesionalen
meritua goraipatzeko banatzen dituen sariak dira.  

Martxoak 8

DOLORES IBARRURI

“LA  PASIONARIA”

   Dolores Ibarruri edo “la pasionaria” izenez ezagututa, kazetaria zen baina,
influentzia politiko handia izan zuen, Bizkaian jaio zen 1895. urtean. Bere
arbasoek meatzaritzan lan egiten zuten pertsona umildeak ziren.

   Berak betidanik maite izan zuen literatura, fenomeno artistiko honen bitartez
politika komunistan sartu zen eta eskubideen berdintasunaren defendatzailea
bihurtu zen.

   Madrilera joan zen periodista moduan lan egiteko, Mundo Obrero egunkarian
bere politikarako bokazioa bideratu zuen. Berak aukeratu zuen Pasionaria
ezizena, bere lehen artikulua Aste Santuan argitaratu zelako. Birritan egon zen
kartzelan, manifestaldietan egoteagatik eta bere hitzaldiagatik.  

   Guda Zibilaren ondoren Errusiara joan zen mugimendu komunistan defendatzen jarraitzen. Frankoren heriotzaren ondoren Espainiara bueltatu zen 1977an eta 82 urterekin Madrilgo parlamentuaren diputatua hautatu zuten.